Vrije keuze voor opsplitsing
Normaal gezien staat het de aanvrager vrij om zijn aanvraag zelf te omschrijven. Die kan er dus ook voor kiezen om een totaalproject op te splitsen in 2 of meerdere aanvragen. Zo kan de aanvrager zogezegd zijn aanvraag als een salami in schijven snijden.
Toch lust de rechtspraak die gesneden salami niet altijd. Ingediende bezwaren tegen het totaalproject moet het bestuur bijvoorbeeld integraal beantwoorden. Een derde belanghebbende moet namelijk nuttig bezwaar kunnen aanvoeren tegen een totaalproject.
Aanvrager of bestuur mogen zich niet verschuilen achter het gegeven dat er maar een deelproject werd ingediend. Zo kan het opsplitsen van de aanvraag de garanties van de vergunningsprocedure aantasten. Dan kan het zorgvuldigheidsbeginsel een aanvraag over het totaalproject vereisen (Rechtspraak op vrijdag: saucissoneren moet men leren).
Al komt het niet altijd tot zover. Bijvoorbeeld wanneer het bestuur de bezwaren over het totaalproject wel correct behandelt (RvVb 4 februari 2020, nr. A/1920/0502).
Gezamenlijke indiening: onlosmakelijk verbonden aspecten
Bovendien bestaat er steeds een wettelijke uitzondering op het opsplitsen van een project. Een aanvraag moet namelijk altijd alle onlosmakelijk verbonden aspecten bevatten. Zoniet, dan is de aanvraag onontvankelijk (artikel 7 § 2 lid 1 OVD). Het komt op de bevoegde overheid om dit onderzoek correct uit te voeren. Die blijft immers geplaatst om zelf het werkelijk voorwerp te bepalen (RvVb 10 augustus 2023, nr. A-2223-1159).
Zo zal je de batterijen moeten meerekenen in een aanvraag voor een pyloon met telecomantennes. Als aanhorigheid zijn die namelijk onlosmakelijk verbonden met de pyloon en antennes (RvVb 27 juli 2023, nr. A-2223-1120). Ook onvergunde stedenbouwkundige delen van een bedrijf horen bij een aanvraag voor de exploitatie van dat bedrijf.
zie Misdrijven en vergunningen: It takes two to tango
Toch bestaat er ook een uitzondering op de uitzondering. Stedenbouwkundige handelingen of IIOA die nodig zijn tijdens de uitvoeringsfase hoef je niet samen aan te vragen (artikel 7 § 2 lid 2 OVD). Het kan namelijk pas achteraf bij de start van de werken duidelijk worden welke handelingen nog nodig zijn. Denk bijvoorbeeld aan een lokale betoncentrale of een bronbemaling (Parl.St. Vl.Parl. 2016-17, nr. 1149/3, 48).
Project – MER en de milieutechnische eenheid
Je mag dus een project in delen aanvragen. Maar dat betekent niet dat je de milieueffecten van een totaalproject maar voor een deel mag onderzoeken. Zo vindt de rechtspraak een globale beoordeling van de milieueffecten belangrijk (HvJ EU 13 januari 2022, nr. C-110/20; RvS 8 december 2011, nr. 216.731; RvVb 11 maart 2021, nr. RvVb-A-2021-0742). Die moet zelfs wanneer er geen gezamenlijke indiening geldt (Rechtspraak op vrijdag: afzonderlijke aanvragen maar eenheid van milieueffectbeoordeling).
In dit onderzoek staat het begrip ‘milieutechnische eenheid’ (MTE) centraal (artikel 1.1.2 §1, 8° DABM). Dat betekent dat je verschillende inrichtingen en/of activiteiten (inclusief terreinen en onroerende goederen) als 1 geheel moet beschouwen bij het beoordelen van de nadelige effecten op mens en milieu.
Verschillende gegevens kunnen teken zijn van een milieutechnische eenheid. Zo is de geografische, en/of materiële, en/of operationele samenhang van belang. Dit onderzoek blijft een feitenkwestie. Elk van die elementen op zichzelf volstaan misschien niet. Maar het geheel van de elementen kan toch tot een MTE doen besluiten (RvVb 3 november 2022, nr. A-2223-0202).
Zo zullen 2 tennisclubs die operationeel en organisatorisch zelfstandig uitgebaat worden geen MTE vormen. En dat ondanks dat ze geografisch naast elkaar liggen (RvVb 30 maart 2023, nr. A-2223-0717).
Maar er kan wel een MTE zijn bij kippenstallen, ondanks de relatief korte afstand van elkaar. Zo kan blijken dat dezelfde vennootschap uitbater en aanvrager is (RvVb 8 oktober 2020, nr. A-2021-0124)
Technisch samenhangend geheel
In het DABM en Omgevingsvergunningsdecreet vind je ook termen zoals ‘bouwtechnische samenhang’ en ‘technisch samenhangend geheel’ terug. Die vertonen gelijkenissen met de bovenstaande begrippen.
Toch verschillen ze en dienen ze een ander doel. Dat illustreert de uitspraak van de annotatie van volgende week. Houdt onze LinkedIn-pagina in het oog voor onze rechtspraakoverzichten. Ben je geabonneerd op Schulinck Omgevingsrecht? Schrijf je dan in op de Nieuwsbrief Rechtspraak via je profiel. Zo blijf je steeds op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in de rechtspraak!