Elke week lichten de juridische experten van Schulinck Omgevingsrecht een interessant arrest binnen het Vlaamse omgevingsrecht toe. Deze week is dat het arrest van de Raad voor Vergunningsbetwistingen van 12 oktober 2023 (nr. A-2324-0094). Daarin oordeelt de Raad over het openbaar karakter van een trage weg.

De aanvrager wilt een bestaande trage weg verplaatsen en een nieuwe openbare weg aanleggen. Er bestaat discussie over het statuut van de weg als gemeenteweg.

Een gemeenteweg is een openbare weg die onder het rechtstreekse en onmiddellijke beheer van de gemeente valt. Dit staat los van de eigenaar van de grond (artikel 2, 6° GWD). De gemeenteraad is exclusief bevoegd om te oordelen over de aanleg, wijziging, verplaatsing en opheffing van gemeentewegen (artikel 31 §1 OVD).

Openbaar karakter

De Raad oordeelt dat er geen betwisting bestaat over het openbaar gebruik van de wegenis. Of er sprake was van een publieke erfdienstbaarheid is niet bepalend voor de openbare bestemming van de weg. De vergunningverlenende overheid heeft geen bevoegdheid om zich uit te spreken over een erfdienstbaarheid. Dat is een privaatrechtelijke discussie. Ze moet wel nog steeds uitspraak doen over het openbaar karakter van de trage weg.

De deputatie legt een voorwaarde op waarbij de aanvrager de trage weg moet onderhouden. Dit is ook niet bepalend voor het openbaar karakter van de weg. Het pad blijft functioneel als doorgang en moet dus als trage weg publiek toegankelijk blijven. Hierdoor sluit de opgelegde voorwaarde niet uit dat het gaat om een gemeenteweg.

Het beheer van een gemeenteweg beperkt zich trouwens niet tot het onderhoud ervan. Het gaat ook over de vrijwaring van de toegankelijkheid en de verbetering van de gemeenteweg. Ook het nemen van de nodige maatregelen tot herwaardering van in onbruik geraakte gemeentewegen valt hieronder. Dat het onderhoud dus niet bij de gemeente zit, wilt niet zeggen dat ze de weg niet onder haar beheer heeft.

Een beslissing van de gemeenteraad was dus nodig. De gemeenteraad doet niet alleen uitspraak over de technische zaken van het tracé. Ze kijkt ook naar de noodzaak van een (trage) weg en de wenselijkheid van een bepaald tracé (Parl. St. Vl. Parl. 2018-19, nr. 1847/1, p. 25).

Schulinck Omgevingsrecht

Meer informatie over gemeentewegen vind je in Schulinck Omgevingsrecht. Nog geen abonnement? Vraag dan zeker een demo aan.