Vraag: Mag de gemeente bij een vergunningsaanvraag altijd afwijken van de voorschriften van een BPA ouder dan 15 jaar?

Antwoord: Neen, de afwijkingsmogelijkheid in artikel 4.4.9/1 VCRO is enkel mogelijk voor BPA’s die een aanvulling zijn op een harde bestemming van het gewestplan.

De vergunningverlenende overheid mag bij een vergunningsbeslissing afwijken van de stedenbouwkundige voorschriften van een BPA dat op het ogenblik van de vergunningsaanvraag ouder is dan 15 jaar (artikel 4.4.9/1 lid 1 VCRO). Deze afwijkingsmogelijkheid, die is gericht op het verhogen van het ruimtelijk rendement, is echter niet onbeperkt en enkel mogelijk voor BPA’s die een aanvulling zijn op een harde bestemming van het gewestplan. In eerste instantie wilde de decreetgever de afwijking dus onmogelijk maken voor de zgn. “afwijkende BPA’s” (Parl.St. Vl. Parl. 2016 – 2017, nr. 1149/3, 27 – 28).

Het moet daarnaast ook gaan om een “harde” bestemming uit het gewestplan zoals bijvoorbeeld een woongebied. Artikel 4.4.9/1 VCRO kan dus niet toegepast worden als het BPA, in afwijking op het gewestplan, voorziet in een “zachte” bestemming, zoals een agrarisch gebied. Deze vaststelling volstaat om een omgevingsvergunningsaanvraag te weigeren. De aanvraag strijdt in dat geval namelijk met de stedenbouwkundige voorschriften zonder dat daarvan (geldig) kan worden afgeweken (artikel 4.3.1 §1 lid 1, 1°, a) VCRO).

Opgelet: Ook een BPA dat betrekking heeft op een harde bestemming uit een gewestplan kan uitgesloten zijn van het toepassingsgebied van artikel 4.4.9/1 VCRO. Zo moet bijvoorbeeld een BPA dat de verwezenlijking van de onderliggende woonbestemming zodanig zou beperken of verhinderen, eveneens beschouwd worden als een afwijkend BPA (RvS 13 oktober 2006, nr. 163.594)

Bovendien is nog van belang dat in de omgevingsvergunningsaanvraag uitdrukkelijk om toepassing van deze afwijkingsmogelijkheid moet worden gevraagd (RvVb 11 maart 2021, nr. RvVb-A-2021-0741). De vergunningverlenende overheid is tot slot niet verplicht een afwijking toe te staan en mag, rekening houdende met de beginselen van behoorlijk bestuur, nog steeds oordelen de voorschriften van het BPA te handhaven (RvVb 10 juni 2021, nr. RvVb-A-2021-1077; RvVb 8 juli 2021, nr. RvVb-A-2021-1189).

Meer over bovenstaande afwijkingsmogelijkheid vindt u hier in Schulinck Omgevingsrecht.

Wilt u direct antwoord op uw vragen?

Met een abonnement op Schulinck Omgevingsrecht krijgt u binnen 48u een juridisch onderbouwd, praktisch antwoord.

Nog geen abonnement? Vraag dan snel een demo aan!