De Vlaamse Regering keurde op 18 november 2022 het verzameldecreet omgeving, leefmilieu en natuur en ruimtelijke ordening principieel goed. Het ontwerpdecreet bevat verschillende wijzigingen met het oog op:
- heldere, transparante en duidelijke regelgeving
- een vermindering van regeldruk door het schrappen van zinloze en overbodige regels
- het wegwerken van onduidelijkheden
Let wel: de wijzigingen zijn nog niet definitief. De huidige rechtsregels blijven voorlopig van toepassing.
Wijzigingen VCRO
Het ontwerpdecreet voorziet heel wat wijzigingen aan de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO). We zetten de belangrijkste even op een rij:
1. Regularisatie zonevreemde functiewijzingen
Het ontwerpdecreet voorziet in artikel 4.4.23 VCRO de mogelijkheid om een zonevreemde functiewijziging te regulariseren. Al doet deze wijziging geen afbreuk aan de geldende toepassingsvoorwaarden. De regularisatiemogelijkheid kan dus niet om ongewenst ruimtegebruik te faciliteren. Het maakt gewoon mogelijk dat reeds gerealiseerde vergunbare situaties alsnog vergund geraken.
2. Gemotiveerd verzoek tot afwijking
Bij de beoordeling van een vergunningsaanvraag voorziet het ontwerpdecreet een extra bepaling bij de afwijkingsmogelijkheden. Nieuw artikel 4.4.1/0 VCRO bepaalt namelijk dat de afwijkingsbepalingen slechts van toepassing zijn op gemotiveerd verzoek van de aanvrager. Het verzoek tot afwijking moet de aanvrager dus uitdrukkelijk opnemen in het aanvraagdossier. Hiermee sluit het ontwerp aan bij de rechtspraak die stelt dat de overheid niet moet onderzoeken of er toepassing kan worden gemaakt van een afwijkingsbepaling (RvVb 24 februari 2015, nr A/2015/0090).
3. Afwerkingsregel
De huidige afwerkingsregel in artikel 4.4.3 VCRO komt in aanvaring met de bescherming van de open ruimte en met de beoogde bouwshift. Het ontwerpdecreet beperkt de toepassing van de afwerkingsregel dan ook tot enkel de woonreservegebieden.
4. Definitie publiciteitsinrichting
Het ontbreken van een definitie voor publiciteitsinrichting zorgt voor onduidelijkheid. Daarom voorziet het ontwerp een nieuwe definitie ‘publiciteitsinrichting’ in artikel 4.1.1 VCRO: “elk visueel middel en elke constructie, met inbegrip van alle onderdelen ervan en ongeacht het verplaatsbare of tijdelijke karakter ervan, met als doel publiciteitsboodschappen op een vaste plaats kenbaar te maken aan het publiek”
5. Rechtens toegelaten bewijsmiddelen
Een actualisering van de definitie ‘rechtens toegelaten bewijsmiddelen’ is ook aan de orde. De huidige definitie zorgt namelijk voor verwarring in de praktijk, bijvoorbeeld bij het vermoeden van vergunning. Artikel 4.1.1, 10° VCRO verwijst namelijk nog steeds naar het oude Burgerlijk Wetboek. Het nieuw ontwerpdecreet vervangt de verwijzing naar Boek 8 (nieuw) Burgerlijk Wetboek.
6. Opheffing artikel 4.2.5 VCRO
Het ontwerpdecreet heft de mogelijkheid voor de lokale besturen op om via een stedenbouwkundige verordening een vrijgestelde handeling meldingsplichtig te maken of een meldingsplichtige handeling vergunningsplichtig. Bestaande verordeningen zouden bovendien automatisch worden opgeheven vanaf 1 januari 2024.
7. Bedrijfswoning
Voor de berekening van het maximale bouwvolume, 1000 m² of 1250 m², wordt in het ontwerpdecreet uitgegaan van het gezamenlijk bouwvolume van alle bedrijfswoningen bij eenzelfde bedrijf. Met deze toevoeging verduidelijkt het ontwerpdecreet artikel 4.3.6 VCRO.
Verder voorziet het ontwerpdecreet nog andere wijzingen aan onder andere het DABM, Waterwetboek, het Bodemdecreet en OVD.
Wijzigingen nog niet definitief
Over het ontwerpdecreet wordt nog het advies ingewonnen van de SARO, de Minaraad, de SERV en de Vlaamse Toezichtcommissie voor de verwerking van persoonsgegevens. Het verzameldecreet is dus nog niet definitief. Voor onze klanten volgt Schulinck Omgevingsrecht de verdere ontwikkelingen alvast op de voet.