Een duurzaam en doordacht omgevingsbeleid vormt de basis voor een gezonde, veilige en aangename leefomgeving. Omgevingshandhaving draagt bij tot de realisatie van het omgevingsbeleid. Door de opmaak van een handhavingsbeleid kan het lokale bestuur inzetten op toezicht, handhaving en herstel. Het Departement Omgeving voorziet een handreiking bij het opstellen van dat lokale handhavingsbeleid en de toepassing ervan in de praktijk. Deze handreiking biedt lokale besturen een helder overzicht van de doelstelling van een beleid, de bouwstenen van een omgevingshandhavingsplan én praktische tips voor de uitvoering ervan.

Doel lokaal omgevingshandhavingsbeleid

Een sterk omgevingshandhavingsbeleid vraagt om keuzes en prioriteiten. Die prioriteiten legt men vast in een omgevingshandhavingsplan. Het biedt een duidelijk kader bij de handhavingsuitvoering: houvast bij controle voor handhavers, transparantie naar de burger en aanpak bij klachtenbehandeling. Door monitoring kan het lokale bestuur beoordelen of er bijsturing van het plan nodig is.

Bouwstenen lokale omgevingshandhavingsplan

De handreiking geeft weer op welke 3 bouwstenen het lokaal bestuur een handhavingsplan baseert:

  1. Visie: het bepalen van het lokale handhavingsbeleid met prioriteiten gebaseerd op de langetermijnvisie en beleidsplannen van de gemeente
  2. Actieplan: het omzetten van prioriteiten in de praktijk aan de hand van strategieën en instrumenten
  3. Uitvoeringsmodaliteiten: het bepalen van in te zetten personeel en middelen in de uitvoering van het plan

Tips & tricks omzetten naar de praktijk

Volgens de handreiking zijn er vervolgens 4 succesfactoren om het beleid om te zetten naar de praktijk:

  1. Risico-analyse: focus op de grootste risico’s
  2. Taakverdeling tussen bevoegde lokale handhavingsactoren
  3. Samenwerking en netwerking
  4. Actieve monitoring en regelmatige evaluatie