Woensdag 27 april werd in een plenaire vergadering van het Vlaams Parlement gestemd over het voorstel van decreet over afwijkingen op de gewestelijke omgevingsvergunningsplicht naar aanleiding van de civiele noodsituatie ten gevolge van de oorlog in Oekraïne. Het voorstel beoogt een afwijking van de omgevingsvergunningsplicht voor tijdelijke constructies en aanhorigheden, functiewijzigingen en exploitaties. Op die manier wil Vlaanderen zorgen voor de tijdelijke, gegroepeerde opvang van tijdelijk ontheemden uit Oekraïne door of in opdracht van overheden.

Huidige mogelijkheden en hun tekortkomingen

Oorlogsvluchtelingen uit Oekraïne krijgen in Europa, en dus ook in België, het statuut van tijdelijk ontheemden toegekend. Met het beschermd statuut hoeven vluchtelingen geen verzoek om internationale bescherming (asielaanvraag) in te dienen. Als gevolg daarvan is onmiddellijk tijdelijke huisvesting noodzakelijk na de collectieve noodopvang door de federale diensten.

De bestaande regelgeving over de ruimtelijke ordening bevat reeds een aantal mogelijkheden om te voorzien in de opvang van tijdelijk ontheemden uit Oekraïne (zie hierover de opinie: Is #plekvrij ook #vergunningsvrij? en het nieuwsbericht Een overzicht van de regelgeving RO voor de opvang van vluchtelingen Oekraïne). Deze mogelijkheden blijken niet voldoende om de grote stroom aan oorlogsvluchtelingen op te vangen door lokale besturen.

Voor de grootschalige gegroepeerde opvang van tijdelijk ontheemden in zogenaamde nooddorpen en ook voor de tijdelijke uitbreiding van schoolinfrastructuur kan immers geen beroep worden gedaan op deze mogelijkheden en moet een vergunning worden aangevraagd. Bovendien is het mogelijk dat er ook een omgevingsvergunningsplicht geldt voor de exploitatie van ingedeelde inrichtingen en activiteiten bij grootschalige gegroepeerde opvang.

Daarnaast is de vergunningverlenende overheid is ertoe gehouden om vergunningsaanvragen binnen een bepaalde termijn te behandelen. Daarbij moeten verplichte procedurestappen worden gevolgd, zoals de organisatie van een openbaar onderzoek en het inwinnen van adviezen. Doorgaans bestaat er ook een administratieve beroepsmogelijkheid, die een schorsende werking heeft. Dat alles maakt dat een zeer snelle uitbreiding van gegroepeerde opvangcapaciteit of schoolinfrastructuur via de reguliere vergunningsprocedure niet mogelijk is om de huidige en dreigende civiele noodsituatie door de oorlog in Oekraïne het hoofd te bieden.

Bijkomende mogelijkheden en hun oplossingen

Omdat een onmiddellijk en adequaat optreden voor tijdelijke opvang van de vluchtelingen vereist is, neemt het Vlaams Parlement met dit voorstel van decreet de nodige maatregelen om die opvang te faciliteren. Het voorstel voorziet in een specifieke en snellere meldingsregeling, voor zover er geen beroep kan worden gedaan op de bestaande mogelijkheden:

  • de grootschaliger opvang in tijdelijke nooddorpen;
  • verbouwingen en functiewijzigingen van bestaande gebouwencomplexen, bijvoorbeeld kloosters;
  • de terbeschikkingstelling van tijdelijke schoolinfrastructuur.

Voorstel aangenomen

Het merendeel van de leden in het Vlaams Parlement stemden voor. Bijgevolg neemt het Vlaams Parlement het voorstel van decreet aan. Thans zal het aan de Vlaamse Regering ter bekrachtiging worden overgezonden. Wij volgen het voor u op en houden u op de hoogte.

Meer nieuws?

Met een abonnement op Schulinck Omgevingsrecht krijgt u als gemeente via de nieuwsbrief wekelijks een update van actuele informatie binnen het omgevingsrecht.

Ontdek het zelf via onze database. Nog geen abonnement? Vraag dan snel een demo aan!